Η ενσυναίσθηση αποτελεί έναν πολύ σημαντικό παράγοντα στην συναισθηματική ανάπτυξη και μάλιστα έχει αποδειχθεί πως τα παιδιά, από την προσχολική κιόλας ηλικία, είναι ικανά να δείξουν ευαισθησία απέναντι στους άλλους. Η ενσυναίσθηση, λοιπόν, φαίνεται πως καλλιεργείται στον χώρο δυνατών δεσμών από τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής μας.
Για να “βιώσουμε” τα συναισθήματα του “σημαντικού” άλλου δεν χρειάζονται πολλά. Αρκεί ένα απλό άγγιγμα, μία απαλή κίνηση του κεφαλιού, ένα χάδι, και όλα αυτά ακόμα και στην “αγκαλιά της απόλυτης σιωπής” μπορούν να οδηγήσουν στην άνθηση της ενσυναίσθησης στην ψυχή μας.
Η ενσυναίσθηση είναι μια πολυσύνθετη διαδικασία και αφορά στην προσπάθεια ενός ατόμου να κατανοήσει στο μέγιστο δυνατό βαθμό την εμπειρία ενός άλλου, είτε πρόκειται για συμπεριφορά, είτε για συναίσθημα, είτε για διανοητική κατάσταση. Αρκεί μια σταγόνα ενσυναίσθησης για να λειτουργήσει ως αντίδοτο στο μίσος, μιας και βοηθά να κατανοήσουμε τον άλλο τόσο βαθιά, σαν να ήταν μέσα μας.
Ο Σιλάν, ο ήρωας του παραμυθιού της Άλκηστης Χαλικιά “Το κουτί του Σιλάν” (εκδόσεις Ίκαρος, εικονογράφηση Ντανιέλα Σταματιάδη) αλλά και ο κάθε μικρός Σιλάν, θα είχε κάθε λόγο να είναι θλιμμένος , φοβισμένος και θυμωμένος μιας και τον ξερίζωσαν βλέπετε δίχως καμία λογική και κυρίως δίχως ίχνος ενσυναίσθησης από την πατρίδα του, το σπίτι του και την οικογένειά του.
Το χωρά το μυαλό σας; Μπορείτε να μπείτε στη θέση του; Θα μπορούσε να ξεχειλίζει από οργή και δικαιολογημένη ζήλια που όλα αυτά τα παιδιά στο σχολείο έχουν φυσιολογικές ζωές, έχουν την μαμά και τον μπαμπά τους, έχουν την χώρα τους, έχουν την γλώσσα τους.
Τι τον κρατά κρατά χαμογελαστό και αισιόδοξο; Θεωρώ πως τον κρατά η ίδια η ικανότητα της ενσυναίσθησης, που μοιάζει να έχει έντονα ανεπτυγμένη, υποθέτω πως έχει αγαπηθεί πολύ από την οικογένειά του και έχει μεγαλώσει μέσα σε ένα περιβάλλον που “μοσχοβολά” η αίσθηση του εαυτού και του άλλου, η συναίσθηση και συνεπώς η ενσυναίσθηση.
Τι κάνει λοιπόν αντί να κρυφτεί πίσω από τα πέπλα του φόβου και του θυμού, πίσω από τα χαρακώματα της μοναξιάς που, εδώ που τα λέμε τα αισθανόμαστε στην ίδια μας την οικογένεια αν είμαστε φτωχοί από επικοινωνία και συναίσθημα, πόσω μάλλον αν είμαστε σε μια κοινωνία που αιμορραγεί από ικανότητα κατανόησης και σεβασμού για τον διπλανό και όλα αυτά μιλώντας μια ξένη γλώσσα;
Ο μικρός Σιλάν κάνει “ένα μαγικό”, ΣΥΝΑΙΣΘΑΝΕΤΑΙ, δέχεται με χαρά τα χρώματα και τα χαρτιά που του προσφέρουν και ανακατεύει τη σιωπή (την δική του, δεν μιλά ελληνικά, δεν μιλά λοιπόν καθόλου), τους ήχους (των άλλων παιδιών, τα γέλια, τις λέξεις, τις νότες), το σκοτάδι(του πολέμου), το φως (της χώρας που τον φιλοξενεί, της ελπίδας να προχωρήσει) μαζί με τις εικόνες και τα συναισθήματα και φτιάχνει ένα αντίδοτο στο μίσος, στον θυμό, στην θλίψη, στον φόβο.
Βάζει, που λέτε, το αντίδοτο σε ένα κουτί και το κρατά πάντα μαζί του, δεν το αφήνει από τα μάτια του και όταν έρχεται η σωστή στιγμή το κουτί αυτό ανοίγει και, σε αντίθεση με εκείνο της Πανδώρας, απελευθερώνονται το φως, η αγάπη, η ελπίδα και η ενσυναίσθηση που μόνο ένα μικρό παιδί, που έχει μεγαλώσει μέσα σε αντίστοιχο περιβάλλον, θα έχει την τύχη να διοχετεύσει στον κόσμο και να συνεχίσει να διοχετεύει στην ενήλικη ζωή του.
Αγαπητοί γονείς, διαβάστε το βιβλίο αυτό με τα παιδιά σας και κάντε τους δώρο ένα κουτάκι με την ευχή να το γεμίσουν με όλα τα αγαθά που θα τους επιτρέψουν να χαμογελάνε, να κλαίνε, να θυμώνουν, να αγαπάνε και τελικά να υπάρχουν και να συνυπάρχουν αντέχοντας και έχοντας την δυνατότητα να μην ξεχνάνε να σέβονται και να αναρωτιούνται για το πώς αισθάνονται γύρω τους και οι άλλοι …
Καλή ανάγνωση.
Η Σουζάνα Παπαφάγου είναι κλινική ψυχολόγος, ομαδική- οικογενειακή ψυχοθεραπεύτρια. Θα τη βρείτε στο soultraveler.gr
