Μπορεί ένας άντρας να σε κάνει καλύτερη μαμά; Γνέφω καταφατικά και συμπληρώνω: Μπορεί! Ιδίως όταν… ένεκα κρίσης πάρει τη θέση σου. Την «πιάτσα» αυτή για την οποία πίστευες ότι είσαι πλασμένη αποκλειστικά.

Δευτέρα, ώρα 9 το πρωί, έξω από τον παιδικό σταθμό. Το σκηνικό που παίζει μπρος στα μάτια μου αποτελεί τη λατρεμένη σκηνή των τελευταίων μηνών, την αιτία που διαγράφει στη νυσταγμένη μου φάτσα ένα μεγάλο χαμόγελο αισιοδοξίας, κι ας είναι παράταιρο στο σινεφίλ της μητριαρχικής κοινωνίας, απόρροια μιας κρίσης που εξαναγκάζει σε αλλαγές ρόλων και μεταλλάξεις προτύπων: ένας μπαμπάς γύρω στα σαράντα προσπαθεί να πείσει την τρίχρονη κόρη του και τον πεντάχρονο γιο του να βγουν από το αυτοκίνητο και να μπουν στο σχολείο. Μπαμπάς ήρεμος, πράος, με υπομονή γαϊδούρας, μπαμπάς-ήρωας, βγαλμένος από σελίδες παιδικού παραμυθιού. Άντρας, ξένος απέναντι σε κάθε μορφή γυναικείας υστερίας που καταλήγει σχεδόν πάντα στην απεγνωσμένη φράση: «Βγες τώρα από το αυτοκίνητο, γιατί η υπομονή μου έχει και τα όριά της. Θα αργήσω στο γραφείο και θα με απολύσουν! Ακούς τι λέει η μαμά; Κατέβα αμέσως από το αυτοκίνητο! Κοίτα τον Γιωργάκη που δεν στενοχωρεί ποτέ τη μαμά του!» Αρσενικός μετανάστης σε ένα γυναικοκρατούμενο σύμπαν που δεν καταλαβαίνει τη γλώσσα του, δεν κατανοεί την απελπισία του, δεν συμμερίζεται την απόγνωσή του. Φιγούρα παράταιρη ανάμεσα σε όλες εμάς τις μαμάδες που απ’ το ένα χέρι σέρνουμε την τσάντα κι από το άλλο τον μικρό «τύραννο». Εκείνος περιμένει, επιμένει και υπομένει: «Ελάτε, βρε πουλάκια μου, κι έχω να μαγειρέψω και να βάλω πλυντήριο. Ελάτε και θα φωνάζει η μαμά!» Τα πουλάκια κατεβαίνουν, ο μπαμπάς τα φιλάει τρυφερά και φεύγει το ίδιο ήρεμος, το ίδιο πράος, το ίδιο διαφορετικός. Λίγο καιρό αργότερα ανταλλάσσουμε ονόματα, τηλέφωνα και εμπειρίες, σ’ ένα μικρό καφέ του Παλαιού Φαλήρου, και ο Νίκος, ο μπαμπάς της Φλώρας και του Στέλιου, γίνεται η φιγούρα που με κάνει μέρα με την ημέρα καλύτερη μαμά. Πιο χαλαρή, λιγότερο αγχωμένη και περισσότερο συνειδητοποιημένη πως η ζωή δεν είναι τίποτε παραπάνω από μία τραμπάλα που σε πάει μια στα ψηλά και μια στα χαμηλά.
Υψηλόβαθμο στέλεχος μεγάλης πολυεθνικής ο φίλος μου ο Νίκος, θα μείνει πριν από λίγο καιρός άνεργος, όταν ο άνεμος των περικοπών τον πετάξει στο επαγγελματικό περιθώριο: «Στην αρχή έπαθα μεγάλη ήττα. Ήμουν πελαγωμένος σε συναισθήματα αγανάκτησης, θυμού, απογοήτευσης, βυθισμένος σε σκέψεις και προβληματισμούς για το τι πρέπει να κάνω, ποιος φταίει, τι φταίει, πού πάω, τι κάνω, τι πρέπει να κάνω και τι οφείλω να κάνω. Δεν είναι και λίγο να χάνεις τη δουλειά σου μέσα σε μία μέρα, ιδίως όταν έχεις να μεγαλώσεις δύο παιδιά. Μετά το πρώτο σοκ, τα βάλαμε κάτω με τη γυναίκα μου και αποφασίσαμε πως η μοναδική λύση ήταν με μείνω σπίτι με τα παιδιά και να αλλάξουμε ρόλους. Κι αυτή η αλλαγή ρόλων θα διαρκέσει μέχρι να βρω μία δουλειά, πράγμα καθόλου εύκολο στις μέρες μας». Ο Νίκος, ο μπαμπάς που μεγαλώνει δύο παιδιά, μαγειρεύει, πλένει, σκουπίζει και ξεσκονίζει, δεν αποτελεί μια εξαίρεση, αλλά ένα νέο πρότυπο που τείνει να γίνει ο κανόνας της δικής μας παράξενης εποχής: «Πολλοί φίλοι μου βρίσκονται στη δική μου θέση κι άλλοι τόσοι, έτσι όπως πηγαίνουν τα πράγματα, ενδέχεται να βρεθούν. Όταν όμως έχεις παιδιά δεν μπορείς να παραπονεθείς, ούτε και να γκρινιάξεις. Το μόνο που πρέπει να κάνεις είναι να σηκώσεις τα μανίκια και να… βάλεις μπουγάδα», λέει γελώντας δυνατά. Πώς βιώνει άραγε ένας άνδρας σχεδόν ένα εικοσιτετράωρο με δύο μικρά παιδιά; «Έχει πλάκα. Σηκωνόμαστε πρωί, παίρνουμε όλοι μαζί πρωινό, μετά η μαμά μας φεύγει για το γραφείο –απ’ όπου επιστρέφει κατά τις εννέα το βράδυ– κι εμείς για το σχολείο. Στη συνέχεια, επιστρέφω σπίτι και κάνω τις τυπικές δουλειές μιας γυναίκας: πλύσιμο, άπλωμα, σιδέρωμα, σκούπισμα, στρώσιμο κρεβατιών και μαγείρεμα. Το μεσημέρι παίρνω τα παιδιά από το σχολείο, τρώμε, κοιμόμαστε καμιά ώρα, και από τις 5 και μετά αρχίζει ένα καθημερινό πάρτι με πολύ παιχνίδι. Αρκεί να σου πω ότι όταν επιστρέφει η μαμά, το σπίτι θυμίζει βομβαρδισμένο τοπίο».
Τον κοιτάζω πλήρη και ευτυχισμένο κι αναρωτιέμαι ποιο κομμάτι της δικής μας φύσης είναι δύσκολο να οικειοποιηθεί ή έστω να υποδυθεί ένας μπαμπάς: «Όσο περίεργο κι αν ακουστεί, δεν με δυσκόλεψε τίποτα εκτός από την έκφραση των συναισθημάτων μου απέναντι στα παιδιά, κάτι που για τη μητέρα τους ήταν απλό ή μάλλον έμφυτο. Ξέρεις, εμείς οι άνδρες δεν έχουμε μάθει να εξωτερικεύουμε ιδιαίτερα τα συναισθήματά μας και οι αγκαλιές, τα φιλιά, τα γαργαλητά και τα νανουρίσματα μου φαίνονταν στην αρχή εξωπραγματικά. Η επαφή με τα παιδιά μου κατάφερε να σπάσει αυτόν τον αόρατο τοίχο αυτοσυγκράτησης και να με κάνει πιο αυθόρμητο και πιο συναισθηματικό. Και γι’ αυτό και μόνο τους οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ. Όπως ακριβώς οφείλω κι ένα μεγάλο “ευχαριστώ” στη γυναίκα μου, η οποία δεν με μείωσε και δεν υποβίβασε ποτέ.» Τον ρωτώ και τον ξαναρωτώ πώς θα του φαινόταν εάν αύριο το πρωί χτυπούσε το τηλέφωνό του και του ανακοίνωναν την πρόσληψή του σε μία νέα δουλειά: «Να σου πω την αλήθεια; Από τη μία θα χαιρόμουν πολύ, αλλά από την άλλη θα στενοχωριόμουν που θα έχανα ξανά τα μικρά. Όταν δούλευα, τα έβλεπα μόνο τις Κυριακές και ένιωθα να χάνω τα καλύτερα χρόνια της ζωής τους. Κάνοντας έναν απολογισμό πιστεύω ότι το “κακό” που μου έτυχε μου χάρισε το μεγαλύτερο ευτύχημα που θα μπορούσε να βιώσει ένας πατέρας: την επαφή με τα παιδιά του. Σε λίγα χρόνια από σήμερα, οι αναμνήσεις μου δεν θα περιορίζονται στον “μπαμπά του Σαββατοκύριακου”, αλλά σ’ εκείνον μιας ολόκληρης ζωής. Κι αυτό λίγοι άνδρες έχουν την τύχη να το βιώσουν».
Σήμερα νιώθω πιο χαλαρή, όπως κάθε φορά που τυχαίνει να συναντήσω ή να μιλήσω με τον μπαμπά-ήρωα. Δεν με νοιάζει αν με «περικόψουν», δεν δίνω δεκάρα για τα χαράτσια, αδιαφορώ πλήρως εάν δεν προλάβω να είμαι στην ώρα μου στο επαγγελματικό ραντεβού ή αν φανώ ασυνεπής στα μάτια του εκάστοτε διευθυντή. Ό,τι κι αν τύχει, ό,τι κι αν συμβεί, η ζωή είναι μία τραμπάλα που τα μικρά που κάθονται στην απέναντι άκρη της μπορούν να μας φτάσουν μέχρι τον ουρανό. Χωρίς δύναμη, χωρίς πίεση, χωρίς άγχος και το κυριότερο χωρίς κανένα αντάλλαγμα…

Η άποψη της ειδικού: Το να μεγαλώνει τα παιδιά ο μπαμπάς στη θέση της μαμάς είναι για τα περισσότερα παιδιά κάτι εντελώς φυσικό καθώς τα περισσότερα ζευγάρια μοιράζονται πλέον διά δύο τις ευθύνες και ό,τι αφορά στο μεγάλωμα των παιδιών. Ένας μπαμπάς μπορεί να αντικαταστήσει ισάξια μια μαμά στο μεγάλωμα των παιδιών και στα συναισθηματικά εφόδια που έχει να τους προσφέρει. Όσον αφορά τη σχέση του ζευγαριού, εδώ οι ισορροπίες είναι πιο λεπτές και πρέπει και οι δύο να προσπαθήσουν να διατηρήσουν την αίσθηση της ενότητας και της κοινής αντιμετώπισης της κατάστασης. Ο μπαμπάς νιώθει άβολα και αγχωμένος αρχικά με τη νέα κατάσταση, οπότε η σύζυγος πρέπει να τον βοηθά στη μετάβαση, όπως και αυτός την ίδια. Το πιο σημαντικό στοιχείο είναι η επικοινωνία να συνεχίσει να γίνεται επί ίσοις όροις, καθώς και οι δύο συνεχίζουν να προσφέρουν τα απαραίτητα για την οικογένειά τους, απλώς από διαφορετικά πλέον σημεία.
Info: Ευχαριστούμε την κυρία Νέλλη Θεοδοσίου, ψυχολόγο-παιδοψυχολόγο.