υποψιάζομαι πως οι περισσότεροι από εσάς έχετε ζήσει τις γεννήσεις ως γεγονότα υπέρτατης χαράς. Και το κατανοώ. Στη μεγάλη σας πλειοψηφία αγνοείτε τι σημαίνει πρόωρο μωρό, πόσω μάλλον τι νιώθουν οι γονείς του. Σας γράφω λοιπόν αυτό το γράμμα για να σας πληροφορήσω. Επειδή οι περισσότεροι από εσάς είτε από άγνοια είτε στην προσπάθειά σας να τους πείτε κάτι που θα τους παρηγορήσει, λέτε και κάνετε συχνά άστοχα πράγματα με αποτέλεσμα να τους πληγώνετε σε μία εξαιρετικά δύσκολη στιγμή της ζωής τους.
Πρέπει να γνωρίζετε πως το πρόωρο μωρό δεν είναι απλά ένα μικρόσωμο μωρό που πρέπει να μείνει στη θερμοκοιτίδα για να μεγαλώσει, αλλά ένα μωρό του οποίου τα ζωτικά όργανα δεν έχουν αναπτυχθεί επαρκώς και αυτό το φέρνει αντιμέτωπο με τον θάνατο και τα δια βίου προβλήματα συχνά. Πως το ανοσοποιητικό του είναι εξαιρετικά ευάλωτο και μια λοίμωξη του αναπνευστικού μπορεί να το διαλύσει. Για να μην σας κουράζω, σκεφτείτε ότι τα μωρά αυτά βρίσκονται στην εντατική. Αν ακούσετε ότι το παιδάκι ενός φίλου είναι στην εντατική δεν θα τρομάξετε; Δεν θα ανησυχήσετε; Φανταστείτε λοιπόν τους γονείς που βλέπουν το νεογέννητό τους στην εντατική κατευθείαν. Ανησυχούν για την επιβίωσή του, ακούνε πως τη μία μέρα δεν μπορεί να αναπνεύσει και την άλλη πως δεν μπορεί να φάει (στις καλές περιπτώσεις αυτά) και οι ίδιοι δεν μπορούν να κάνουν τίποτε. Προσπαθήστε να έρθετε για λίγο στη θέση τους. Δεν ξέρουν πότε θα το πάρουν στο σπίτι γιατί αυτό δεν το ξέρει ΚΑΝΕΙΣ (ούτε οι γιατροί) και σίγουρα δεν μπορούν να ξεκουραστούν ή να περάσουν ωραία όσο το παιδί τους είναι εκεί. Αλλά και όταν το πάρουν στο σπίτι (δεν είναι δεδομένο ότι θα πάρουν όλοι οι γονείς τα παιδιά τους στο σπίτι, το καταλάβαμε, έτσι;), να είστε βέβαιοι ότι ακολουθούν τις εντολές των γιατρών-που είναι διαφορετικές από αυτές που δίνουν για τα τελειόμηνα – και δεν έχουν τρελαθεί. Πολλές φορές δεν γνωρίζουν πώς θα εξελιχτεί η υγεία του παιδιού και αυτό τους γεμίζει αγωνία. Παρακαλώ, μην τους τρελαίνετε εσείς ενώ δεν έχετε βρεθεί στη θέση τους.
Ζήτησα από γονείς πρόωρων να μου πουν ποια είναι τα χειρότερα που άκουσαν όσο το παιδί τους ήταν στη ΜΕΝΝ για να σας τα γράψω και να προσπαθήσετε να τα αποφύγετε. Άκουσα απίστευτες κουβέντες, ακόμη και από τους ίδιους τους τους γονείς, ακόμη και από άλλους γονείς πρόωρων, ακόμη και από γιατρούς και νοσηλευτές που δεν θα ήθελα να μεταφέρω εδώ (σιχαίνομαι τον κιτρινισμό και όσοι διαβάζετε το 31 εβδομάδες θα το έχετε ήδη καταλάβει). Θα ήθελα όμως να καταγράψω μερικές απαγορευτικές φράσεις που πιστεύω ότι θα βοηθήσουν πολύ. Ορίστε λοιπόν:
Τα 20 πράγματα που δεν πρέπει να πεις στους γονείς ενός πρόωρου
1. «870 γραμμάρια; Ούτε κιμά δεν αγοράζεις».
2. «Δεν θα ασχοληθείς με τον αφαλό. Φτηνά τη γλίτωσες».
3. «Γιατί δεν πάτε κάπου να διασκεδάσετε; Αφού το προσέχουν στην εντατική».
4. «Είναι θερμοκοιτίδα; Ξέρω ξέρω, κι εμένα είχε ίκτερο και κάτσαμε 3 μέρες».
5. «Θα έχεις όσο χρόνο θες να ετοιμάσεις και το παιδικό δωμάτιο! Τι χρώμα θα το βάψεις;».
6. «Πότε θα το πάρετε σπίτι; Καλά, γιατί το κρατάνε και δεν σας το δίνουν;».
7. «Τι στεναχωριέσαι;».
8. «Και τι έγινε που γεννήθηκε πρόωρα; Μια χαρά! Και ή νύφη μου ή η τάδε κοπέλα γέννησε πρόωρα και όλα καλά».
9. «Εσύ δεν ξέρεις πόσο δύσκολο είναι για μια γυναίκα η εγκυμοσύνη στον 9ο μήνα».
10. «Α! Το χειρίζεσαι πολύ καλά! Εγώ στη θέση σου δεν ξέρω τι θα έκανα! Δεν θα μπορούσα».
11. «Το μωρό είναι στην εντατική κι εσύ κάνεις βόλτες;».
12. «Γιατί πηγαίνεις επισκεπτήριο και πρωί και απόγευμα, αφού το μωρό δεν το καταλαβαίνει;».
13. «Ξέρει ο θεός, όλα γίνονται για κάποιο λόγο».
14. «Αχ, δεν αντέχω άλλο. Έχω βαρύνει, άντε να γεννήσω, δεν μπορώ να βολευτώ με τίποτα, νιώθω ότι θα σκάσω. Θα το ξανασκεφτώ να κάνω παιδί, χάλασε το σώμα μου».
15. «Πώς είναι να γυρνάς στο σπίτι χωρίς μωρό;».
16. «Θα το πάρεις έτοιμο. Ξέρεις τι πέρασα εγώ με τα ξενύχτια;».
17. «Είσαι τυχερή, θα ξεκουραστείς και θα προλάβει η τομή της καισαρικής να θρέψει».
18. «Ας τα καταφέρει τουλάχιστον το ένα» (για δίδυμα ή τρίδυμα).
Μετά τη ΜΕΝΝ
19. «Σαν κανονικό είναι!»
20. «Πάλι σε γιατρούς θα το πας; Τι είναι αυτό το follow up; Κοίτα να συνέλθεις εσύ, μια χαρά είναι το παιδί και μην το ταλαιπωρείς άδικα».
Γενικά, θα σας παρακαλούσα να μη συγκρίνετε το μωρό με άλλα, να μην δείχνετε έκπληξη με το μέγεθός του, να μην υπαινίσσεστε πως έφταιγε η μητέρα ή πως είναι υπερβολική ή ημίτρελη (ούτε ο πατέρας), να μην αναφέρεστε στα θεία αν δεν έχετε πειστεί για την πίστη των γονιών (και αυτό μόνο για να ευχηθείτε) και να μην απαιτείτε από τους γονείς να συμπεριφερθούν με τον τρόπο που θεωρείτε εσείς ιδανικό ή με οποιονδήποτε άλλο από αυτόν που συμπεριφέρονται. Σε αυτό το ποστ θα βρείτε και μερικές γενικές συμβουλές για το τι να κάνετε και τι να μην κάνετε αν βρεθείτε στη θέση των απέξω.
Ευχαριστώ για την κατανόηση,
Κέλλυ Σώκου
To εικαστικό έφτιαξε η Χριστίνα Παντέλη.
Η Κέλλυ Σώκου διατηρεί και το site 31 εβδομάδες στο οποίο πρωτοδημοσίευσε το παραπάνω κείμενο. Στις 31 εβδομάδες γράφει (κυρίως) κείμενα σχετικά με την κόρη της, τη Γιόννα, που γεννήθηκε πρόωρα, μόλις 31 εβδομάδων.