Τριάντα πέντε χιλιάδες διαζευγμένοι πατεράδες μιλούν όπως η πιο ευαίσθητη μάνα, δακρύζουν όπως ένα αδικημένο παιδί και ζητούν το αυτονόητο: λίγες, π.χ., μέρες διακοπές με τα παιδιά τους.
«Μακάρι οι γονείς μου να είχαν διαβάσει έστω και ένα άρθρο σχετικό με την αντιμετώπιση των παιδιών κατά –και μετά– το διαζύγιο. Παρότι πίστευα πως θα μπορούσα να σταθώ δυναμικά στα επί του διαζυγίου τους θέματα, που είχαν επιρροή και σε μένα, στο τέλος λύγισα. Πιστέψτε με: το να βλέπω τις ακρότητες μίσους, εκδίκησης και τις απόπειρες απομάκρυνσης του ενός γονιού μου από τον άλλον αντίστοιχα ήταν κάτι πολύ απογοητευτικό. Οι άνθρωποι που περίμενα να με πλημμυρίσουν αγάπη ‘‘τυφλώθηκαν’’ στη βορά της εχθρικής διάθεσης με εμένα να αισθάνομαι το κυρίαρχο θύμα. Για να βρίσκομαι ακόμη ‘‘εδώ’’ σημαίνει πως αναζήτησα νέα πρότυπα και πήρα δύναμη… Αν αποφασίσετε ότι πρέπει να χωρίσετε, μην έχετε από τα παιδιά σας παράλογες απαιτήσεις. Να θυμάστε πως εσείς μπορεί να αισθάνεστε έτοιμοι για χωρισμούς και δυνατοί σαν κορμοί δέντρου, τα παιδιά όμως αισθανόμαστε κλωνάρια, έτοιμα να σπάσουν, στο πρώτο φύσημα του ανέμου…» Αυτή είναι μία μόνο ιστορία διαζυγίου από τις διακόσιες είκοσι που περιλαμβάνονται στο βιβλίο Ιστορίες Διαζυγίων. Το έγραψε ο Νίκος Σπιτάλας ο οποίος, πριν από εννέα χρόνια, βιώνοντας μετά το διαζύγιό του την απομάκρυνση από τα παιδιά του, αποφάσισε να ιδρύσει τον ΣΥΓΑΠΑ (Σύλλογος για την Ανδρική και Πατρική Αξιοπρέπεια), να παλέψει για τα δικαιώματα των διαζευγμένων πατεράδων και να τους χαρίσει αυτό που επιθυμούσαν περισσότερο από καθετί άλλο: την επαφή με τα παιδιά τους.

Για το συμφέρον του παιδιού
Ο ΣΥΓΑΠΑ ιδρύθηκε αρχικά σε διαδικτυακή μορφή, πριν από εννέα χρόνια, για να πάρει σάρκα και οστά ως σύλλογος με απόφαση δικαστηρίου τον Μάρτιο του 2005 με τα μέλη του να ανέρχονται σήμερα στις 35 χιλιάδες: «Η απόφασή μου να ιδρύσω τον ΣΥΓΑΠΑ έγκειται στο ότι το οικογενειακό δίκαιο δεν έχει καμία σχέση με οικογένεια και παιδιά και είναι αντιγραμμένο από το γαλλικό και το γερμανικό όπως ίσχυαν προ πενήντα ετών. Μιλά για γάμο και διαζύγιο χωρίς την αναγκαία παιδοκεντρικότητα. Στην Ελλάδα, πριν βγάλω το θέμα στην επιφάνεια, να φανταστείτε ότι οι δικαστές μπέρδευαν τη γονική μέριμνα με την επιμέλεια, έδιναν ελάχιστη επικοινωνία και καθόλου επιμέλειες στους πατεράδες καταστρέφοντάς τον μια για πάντα ενώ δεν τιμωρούσαν τη μητέρα που παρεμπόδιζε την επικοινωνία του πατέρα με το παιδί», λέει ο κύριος Νίκος Σπιτάλας και συνεχίζει: «Το πρωταρχικό μέλημα του συλλόγου μας είναι να παράσχει ψυχολογική στήριξη στους αποξενωμένους πατεράδες, ηθική συμπαράσταση μέσα από την ανταλλαγή εμπειριών, καθώς και νομικές συμβουλές από σοβαρούς επαγγελματίες που δεν λυμαίνονται τα οικογενειακά δράματα για να κερδίζουν χρήματα, αλλά προσπαθούν να απαλύνουν τον πόνο κατεστραμμένων ψυχών και να αποδώσουν δίκαιο. Στους στόχους μας έγκειται επίσης η δημιουργία οικογενειακού δικαστηρίου που θα αποφασίζει με γνώμονα το συμφέρον του παιδιού και όχι των γονιών».
Ανάμεσα σε αυτά που διεκδικεί ο ΣΥΓΑΠΑ περιλαμβάνονται η συνταγματική κατοχύρωση του πατρικού ρόλου, η από κοινού επιμέλεια και γονική μέριμνα, η ελεύθερη επικοινωνία σε περίπτωση διαζυγίου, η εναλλασσόμενη κατοικία των παιδιών, η δίκαιη διατροφή (στα διαζύγια) σύμφωνα με τις ηλικιακές ανάγκες και τις δυνατότητες των γονέων καθώς και η τιμωρία του γονέα που προσβάλλει συκοφαντικά, δίχως στοιχεία, τον άλλον για να στερήσει την επικοινωνία με τον άλλον γονέα ή για να αποκτήσει μοναδικότητα στην επιμέλεια.

10.000 ευρώ για 45 λεπτά
Μία πρόχειρη, έστω, ματιά στις ιστορίες των ανδρών που απομακρύνθηκαν από τα παιδιά τους στο όνομα της πιο παράλογης θηλυκής εκδίκησης κλείνει στο χρονοντούλαπο κλισέ του τύπου «οι άνδρες δεν κλαίνε, δεν υποφέρουν». Ναι. Οι άνδρες κλαίνε, υποφέρουν και υπογράφουν πραγματικές ιστορίες που συναγωνίζονται σε συναίσθημα ακόμη κι εκείνες της πιο ευαίσθητης γυναίκας: «Είμαι θυμωμένος γιατί δεν μπορώ να δω τα παιδιά μου τόσες ώρες και μέρες όσες με έχουν ανάγκη. Είμαι θυμωμένος γιατί μαθαίνω τελευταίος, μετά τον παππού, τη γιαγιά, τον θείο, την κολλητή και τη γειτονιά πως τα παιδιά μου είναι άρρωστα, λίγο κακόκεφα, λίγο αδιάβαστα στο σχολείο, λίγο αλητάκια, λίγο πειραχτήρια, πως κοιμήθηκαν στη γιαγιά. Είμαι θυμωμένος γιατί είμαι ο πατέρας του Σαββατοκύριακου και όχι ο πατέρας της καθημερινότητας, του διαβάσματος, της καληνύχτας…» γράφει ένας αποξενωμένος πατέρας. Και ο Γιάννης Πάντζος, εκπρόσωπος Αθηνών του ΣΥΓΑΠΑ, συμπληρώνει: «Λυπάμαι που η πολιτεία δεν προστατεύει την ψυχολογία των παιδιών. Είναι τραγικό το ότι ο ίδιος δικαστής που δικάζει ξυλοδαρμούς, βιασμούς, ναρκωτικά και εγκλήματα, δικάζει και το θέμα της επιμέλειας των παιδιών μου, τη στιγμή μάλιστα που ο μέσος όρος των ευρωπαϊκών κρατών έχει θεσπίσει τον θεσμό του οικογενειακού δικαστηρίου, ο οποίος συνεπικουρείται από παιδοψυχολόγο και κοινωνιολόγο που εξετάζει την ψυχοσύνθεση και τις προθέσεις των γονέων και εισηγείται ανάλογα για τις αποφάσεις. Αν είχαμε αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα οικογενειακό δικαστήριο κανείς παιδοψυχολόγος δεν θα συνηγορούσε στο να βλέπω τα παιδιά μου… 45 λεπτά κάθε Τετάρτη και μία ώρα και 15 λεπτά κάθε Παρασκευή, ‘‘χαρίζοντάς μου’’ και μία διημέρευση τον μήνα, όπως μου όρισε με δικαστική απόφαση ελληνικό δικαστήριο. Η εν λόγω απόφαση στηρίχθηκε μάλιστα στη μαρτυρία των παιδιών μου, τα οποία όντας δασκαλεμένα είπαν: ‘‘Δεν θέλουμε να μένουμε με τον μπαμπά γιατί έχει κάνει άλλα μωρά κι εμείς δεν μπορούμε να παίξουμε μαζί τους’’. Πρόκειται για μία απάνθρωπη απόφαση που με κοροϊδεύει απόλυτα, και να σκεφτείτε ότι για να κερδίσω αυτό το 45λεπτο έχω χρεωθεί 10.000 ευρώ σε δικηγόρους και δικόγραφα…»

Μαρτυρία
«Παντρεύομαι το 1998. Ένα χρόνο αργότερα η γυναίκα μου φέρνει στον κόσμο τις δίδυμες κόρες μας. Η ευτυχία μου δεν κρατάει πολύ. Τρεις μήνες μετά τη γέννησή τους και ύστερα από προβλήματα που ανάγονταν στη σφαίρα της φαντασίας της συζύγου μου και στην κατάσταση της λοχείας που βίωνε διέταξε με έκτακτα ασφαλιστικά μέτρα που θυροκόλλησε στο σπίτι τη μετοίκησή μου από αυτό. Κοκάλωσα. Στην αρχή πήγα να μείνω σε κάποιο φιλικό σπίτι και στη συνέχεια προσπάθησα να την επαναφέρω στην πραγματικότητα. Τα ασφαλιστικά μέτρα απορρίφθηκαν και επέστρεψα στο σπίτι προσπαθώντας να τα βρούμε. Εννέα μήνες αργότερα μου ξανακοινοποιεί ασφαλιστικά μέτρα, τα οποία έκανα δεκτά φεύγοντας οριστικά από το σπίτι. Έκτοτε αποδείχθηκε ότι ολόκληρη η βούληση της πρώην συζύγου μου, πέρα από τις προσωπικές της ανασφάλειες, ήταν χειραγωγημένη κι από ένα πλαίσιο ‘‘νομικών συμβούλων’’ διότι η όλη ιστορία δεν τελείωσε με τη λύση του γάμου μας και την ανάληψη των υποχρεώσεών μου σε επίπεδο διατροφής και επικοινωνίας με τα παιδιά. Αντιθέτως, με τη λύση του γάμου μας ξεκίνησε ένα μπαράζ δικαστικών εμπλοκών. Εάν αθροίσουμε συνολικά τα όσα είχαν ανάγκη τα παιδιά μου όλα αυτά τα χρόνια και το πόσο μου έχουν κοστίσει οικονομικά οι δικαστικές διαμάχες, το δεύτερο ποσό είναι διπλάσιο, κι αυτό είναι κρίμα. Σ’ αυτά τα δώδεκα χρόνια το προσωπικό μου κόστος το υπολογίζω περίπου στις 40.000 ευρώ, ποσό το οποίο αντί να μοιραστεί σε δικηγόρους και δικαστικά έξοδα θα μπορούσε να βρίσκεται σε μια τράπεζα για το μέλλον των παιδιών μου. Πέραν του οικονομικού παράγοντα, αυτό που με πόνεσε ήταν ότι η επικοινωνία μου με τις κόρες μου γινόταν κατά βούληση της πρώην συζύγου μου. Τα παιδιά μου τα έβλεπα όποτε ήθελε και όταν ήθελε, όταν τα δικαστήρια δεν έβγαζαν την επιθυμητή για εκείνη απόφαση, μου έκανε καψώνια στερώντας μου την επικοινωνία μαζί τους για πολλούς μήνες ενώ σήμερα έχω να τα δω σχεδόν έναν ολόκληρο χρόνο. Εάν κάθε φορά που πήγαινα να δω τα παιδιά και δεν μου τα έδινε φώναζα την αστυνομία και έκανα μηνύσεις, αυτήν τη στιγμή θα είχα τρελαθεί κι εγώ κι αυτά. Της είχα πει αμέτρητες φορές ότι λειτουργεί καταστροφικά απέναντι στα παιδιά διότι τέτοιου είδους συμπεριφορές δημιουργούν στα παιδιά ένα σύνδρομο γνωστό ως ‘‘σύνδρομο γονικής αποξένωσης’’, με αποτέλεσμα μετά από πολύ καιρό τα παιδιά τα ίδια να μη θέλουν να βλέπουν τον πατέρα τους. Σήμερα, εάν αναζητώ μία επικοινωνία με τα παιδιά μου δεν είναι για να διορθώσω μία κατάσταση στο 100%, αλλά για να προσπαθήσω να περισώσω την εικόνα μου ως πατέρας απέναντί τους. Το παιχνίδι της αγάπης πιστεύω ότι εν μέρει το έχω πλέον χάσει. Η μόνη ελπίδα που μου μένει είναι κάποτε να καταλάβουν την αλήθεια. Και να με αγαπήσουν έστω και στο μισό από όσο τις αγάπησα και τις αγαπώ…» Α.Κ.